یک پژوهشگر تاریخ معاصر: «امیرکبیر» با تأسیس دارالفنون از فرار مغزها در زمانه خود جلوگیری کرد
یک پژوهشگر تاریخ معاصر دلیل اصلی تأسیس دارالفنون را خارج نشدن سرمایه انسانی از داخل کشور دانست و گفت: امیرکبیر برای حفظ دانشجویان در داخل کشور و جذب نشدن آن‌ها به کشورهای دیگر از اتریش و کشورهایی غیر از انگلیس اساتید برجسته‌ای را وارد ایران کرد و دارالفنون را تشکیل داد.
به گزارش پایگاه خبری سبز البرز،قاسم تبریزی در گفت‌وگو به مناسبت ۲۰ دی ماه سالروز شهادت امیرکبیر اظهار کرد: امیرکبیر یکی از چهره‌های برجسته و نادر در عرصه سیاست بود و با استعداد و نبوغی که داشت زیر نظر قائم مقام رشد علمی و فکری پیدا کرد.
وی سه مشکل اساسی کشور در دوران امیرکبیر را دخالت‌های روسیه تزار، نفوذ انگلستان و مصرف‌کننده بودن و وابستگی دولت‌مردان و دربار عنوان کرد و گفت: امیرکبیر هم در برابر نفوذ از خارج و هم شایسته نبودن درباریان در داخل ایستادگی کرد.
این محقق در خصوص خدمات امیرکبیر به ایران بیان کرد: نظام دادن به مخارج دربار، تحول وضعیت اقتصادی با تشکیل کارخانجات و کارگاه‌های قالی‌بافی، رشد فرهنگی و تولید علم و تربیت نیروهای کارآمد که با طرح دارالفنون به انجام رسید از فعالیت‌های با ارزش و خدمات امیرکبیر به ایران بود.
تبریزی دلیل اصلی تأسیس دارالفنون را خارج نشدن سرمایه انسانی از داخل کشور دانست و گفت: امیرکبیر برای حفظ دانشجویان در داخل کشور و جذب نشدن آن‌ها به کشورهای دیگر از اتریش و کشورهایی غیر از انگلیس اساتید برجسته‌ای را وارد ایران کرد و دارالفنون را تشکیل داد.
وی افزود: دارالفنون یکی از مهمترین خدمات امیرکبیر برای ایران بود و دانشگاه برجسته آن دوران محسوب می‌شد که رشته‌های نظامی و پزشکی و فلسفه و ادبیات برخی از رشته‌های قابل تحصیل در آن بود.
این پژوهشگر در مورد دیگر خدمات امیرکبیر به ایران خاطرنشان کرد: امیرکبیر نیروهای نظامی و انتظامی را نیز سامان و نظم داد و راه‌اندازی روزنامه هم از خدمات او به ایران بود که باعث رسیدگی به مشکلات و مسائل مردم شد.
وی درمورد خدمات امیرکبیر به اسلام در ایران گفت: امیرکبیر جریان ملی بابی‌ها و بهایی‌ها را با دوراندیشی و برخورد عاقلانه و قاطعانه خود از بین برد. به دستور او مجلسی در تبریز صورت گرفت و علمای تبریز با علی‌محمد باب به مناظره پرداختند و قرار بر این بود که در مناظره هر گروهی حقانیت خود را ثابت کرد بقیه از او اطاعت خواهند کرد. شیاد بودن و دروغ‌های علی‌محمد باب در مناظره مشخص شد و سپس امیرکبیر حکم قتل باب را اجرا کرد و فتنه بابی‌ها و بهایی‌ها را در دوران خود جمع کرد.
تبریزی تصریح کرد: دسیسه‌های روس و انگلیس در آن دوران بسیار زیاد بود و امیر کبیر سفرای آن‌ها را در کشور محدود کرده بود به همین دلیل دشمنی روسیه تزار و انگلستان با وی شدت گرفت.
این محقق افزود: دشمنی بابی‌ها، بهایی‌ها و انگلیسی‌ها با امیرکبیر در نهایت به منتشر کردن اخبار نادرست از وی و دسیسه کردن برای به شهادت رساندن امیرکبیر منجر شد. به این صورت که انگلستان احساس کرد روند حرکت امیر کبیر، آینده منافع انگلیس در ایران را به خطر انداخته و با توطئه‌هایی که توسط برخی درباریان انجام دادند امیرکبیر را در ذهن ناصرالدین‌شاه وارونه جلوه دادند و او را تبعید و در نهایت به شهادت رساندند.
وی با اشاره به نفوذ بیش از حد انگلیس بعد از امیرکبیر در درون دربار عنوان کرد: انگلیسی‌ها بلافاصله بعد از شهادت امیرکبیر، آقاخان نوری که جاسوس انگلیسی بود و امیرکبیر او را از کار برکنار کرده بود را به صدراعظمی دربار رساندند تا جایگاه نفوذ و دخالت خود در دربار ایران را تثبیت کنند.
تبریزی با بیان این که امیرکبیر در مسئله اقتدار، استقلال و وحدت ملی تلاش گسترده داشت، افزود: امیرکبیر را به عنوان الگویی که در حرکت دینی و اسلامی هم پیشتاز بود می‌شناسیم و مسجد شیخ عبدالحسین در تهران هم از موقوفات امیر کبیر برای تبلیغ و ترویج اسلام و تربیت طلاب است.
این پژوهشگر با تأکید بر این‌که حرکت امیرکبیر به عنوان یک سیاستمدار مستقل و مدافع اقتدار ملی و مروج فرهنگ و دین و ایستادگی و مقاومت در برابر توطئه‌های استعمار به ویژه انگلستان، قابل ستایش و تقدیر است گفت: ماباید جامعه خود را با مشاهیری همچون امیرکبیر آشنا کنیم و اجازه ندهیم از او تصویر و اخبار غلط در ذهن مردم ایجاد شود.
خبرنگار: محدثه صادقی